انجمن فناوری آموزشی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی ارشد رشته روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، مرکزی، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف پیشبینی مشکلات رفتاری کودکان بر اساس استفاده آسیبزای مادران از شبکههای اجتماعی مجازی انجام شد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعهی آماری پژوهش شامل کلیه مادران شهر تهران در سال 1400 بود که حداقل یک فرزند در مقطع ابتدایی داشتند و در شبکههای اجتماعی مجازی اینستاگرام، واتساپ و تلگرام عضو بودند، میباشد که از میان آنها 120 نفر به روش نمونه گیری در دسترس (فراخوان در شبکههای اجتماعی مجازی) انتخاب شدند. روش جمع‌آوری داده‌ها بر اساس پرسشنامه استفاده آسیبزا از اینترنت کاپلان-تجدیدنظر شده (2010)، پرسشنامهی تواناییها و مشکلات رفتاری کودک گودمن (1997) انجام گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات به‌دست آمده از اجرای پرسشنامه‌ها از طریق نرم‌افزار SPSS 23 در دو بخش توصیفی و استنباطی انجام پذیرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بین استفادهی آسیبزا از اینترنت مادران و مشکلات رفتاری کودکان رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین استفادهی آسیبزا از اینترنت توسط مادران، قادر به پیشبینی مشکلات رفتاری کودکان (و زیرمقیاسهای آن) میباشد. بر این اساس لازم است به تأثیرات فناوری در تعاملات خانوادگی توجه ویژهای شود و به والدین پیشنهاد میشود با مدیریت استفاده از اینترنت، مشکلات رفتاری در کودکان خود را بهبود بخشند.

کلیدواژه‌ها

احمدپور، جمال؛ اصغری، زهرا؛ سلطانیان، علیرضا؛ محمدی، یونس و پورالعجل، جلال .(1397). بررسی روایی و پایایی ویرایش فارسی پرسشنامه آسیبزا از اینترنت، اپیدمیولوژی ایران، 14(1): 53-62.
سواری، کریم .(1392). بررسی رابطه سلامت روان و روابط خانوادگی با اعتیاد به تلفن همراه، پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، 3(10): 3-11.
شریفی، شهپر و ایروانی، محمدرضا .(1397). پیشبینی اختلال رفتاری کودکان بر اساس کیفیت زندگی و اعتیاد به اینترنت مادران در دانشآموزان دختر دوره ابتدایی، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 4(1): 194-202.
کمالجو، علی؛ نریمانی، محمد؛ عطادخت، اکبر و ابوالقاسمی، عباس (1395). مدلیابی علی تأثیرات هوش معنوی و اخلاقی بر روابط فرازناشویی با واسطههای شبکههای مجازی و رضایت زناشویی، پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، 6 (24): 53-74.
نیرومند، لیلا و ذهابی، شایسته .(1394). بررسی عوامل مؤثر بر میزان حضور زنان در شبکههای اجتماعی مجازی (مورد مطالعه: زنان ساکن شهر تهران)، مطالعات رسانهای، 10(28): 53-66.
نوروزی، زهرا؛ روشنچسلی، رسول و فراهانی، حجتاله .(1400). الگوی ساختاری استفاده آسیبزای مادران از اینترنت و مشکلات رفتاری کودکان با میانجیگری تعامل مادر-کودک، روانشناسی کاربردی، 15(1): 117-139.
نوروزی، زهرا؛ روشنچسلی، رسول و فراهانی، حجتاله .(1399). پیشبینی مشکلات رفتاری کودکان 5-3 ساله بر اساس تداخل فناوری و استفاده آسیبزای مادران از اینترنت، رویش روانشناسی، 11(56).
وفایی، مریم و روشن، مریم .(1385). بررسی روابط عوامل پیشبینیکنندهی خطر و محافظ خانواده با توانمندیها و اختلالهای عاطفی-رفتاری نوجوانان، روانشناسی معاصر، 2: 4-17.
یاریگر روش، محیا؛ عامری، فریده؛ فرح بیجاری، اعظم و دهشیری، غلامرضا .(1398). رابطه استفاده از آسیبزای ماردان از شبکههای اجتماعی مجازی با مشکلات رفتاری کودکان، مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، 17(1): 193-218.
Aljomaa, S. S. Qudah, M. F. A. Albursan, I. S. Bakhiet, S. F & Abduljabbar, A. S. (2016). Smartphone addiction among university students in the light of some variables. Computers in Human Behavior, 61, 155-164.
Caplan, S. (2010). Theory and measurement of generalized problematic Internet use: A two-step approach. Computers in Human Behavior, 26(5), 1089-1097
D’Angelo, J & Moreno, M. (2020). Screening for problematic internet use. Pediatrics, 145(Supplement 2), S181-S185
Dong, H. Yang, F. Lu, X & Hao, W. (2020). Internet addiction and related psychological factors among children and adolescents in china during the coronavirus disease 2019 (COVID-19) epidemic. Frontiers in Psychiatry, 11.
Drouin, M & McDaniel, B. (2018). Technology Interference in Couple and Family Relationships. The Oxford Handbook of Cyberpsychology, 114-132
Fox, J. Osborn, J. L & Warber, K. M. (2014). Relational dialectics and social networking sites: The role of Facebook in romantic relationship escalation, maintenance, conflict, and dissolution. Computers in Human Behavior, 35, 527-534
Ghanizadeh, A. Izadpanah, A. Abdollahi G. (2007). Scale validation of the strengths and difficulties questionnaire in Iranian children. Iranian Journal of Psychiatry. 2(2), 65-71
Goodman, A & Goodman, R. (2009). Strengths and difficulties questionnaire as a dimensional measure of child mental health. Journal of The American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 48(4), 400-403
Goodman, R. (2001). Psychometric properties of the strengths and difficulties questionnaire. Journal of The American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 40(11), 1337-1345.
Goodman, R. (1997). The strengths and difficulties questionnaire A Research note. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 38(5), 581-586.
Iran Internet Stats and Telecommunications Reports. (2020). Retrieved 30 October 2020, from https://www.internetworldstats.com/me/ir.htm
Kildare, C & Middlemiss, W. (2017). Impact of parent’s mobile device use on parent-child interaction: A literature review. Computers in Human Behavior, 75, 579-593.
McDaniel, B. T. Everest, J & White, C. (2018). Parent distraction with technology and its impact on parenting quality. Poster presentation: Illinois Council on Family Relations. Normal, IL.
McDaniel, B. T & Radesky, J. (2018). Technoference: Parent distraction by technology and associations with child behavior problems. Child Development 89(1), 100–109.
McDaniel, B & Radesky, J. (2017). Technoference: parent distraction with technology and associations with child behavior problems. Child Development, 89(1), 100-109.
Northrup, J & Smith, J. (2016). Effects of Facebook maintenance behaviors on partners’ experience of love. Contemporary Family Therapy: An International Journal, 38(2), 245-253.
Radesky, J. S. Kistin, C. Eisenberg, S. Gross, J. Block, G. Zuckerman, B & Silverstein, M. (2016). Parent perspectives on their mobile technology use: The excitement and exhaustion of parenting while connected. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics 37(9), 694–701.
Ridgway, J. L & Clayton, R. B. (2016). Instagram unfiltered: Exploring associations of body image satisfaction, Instagram #selfie posting, and negative romantic relationship outcomes. CyberPsychology Behavior, and Social Networking, 19(1), 2-7.
Roberts, J. A & David, M. E. (2016). My life has become a major distraction from my cell phone: Partner phubbing and relationship satisfaction among romantic partners. Computers in Human Behavior, 54, 134-141
Tang, C. S & Koh, Y. Y. (2017). Online social networking addiction among college students in Singapore: Comorbidity with behavioral addiction and affective disorder. Asian Journal of Psychiatry, 25, 175-17