نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک.
2 کارشناس ارشد، رشته تکنولوژی آموزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران
چکیده
هدف از انجام این پژوهش، اثربخشی راهبرد یادگیری فعال مبتنی بر فناوری بر رضایت تحصیلی و انعطاف‌پذیری شناختی دانش آموزان دوره ابتدایی در درس علوم تجربی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش-آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان دختر پایه ششم دوره ابتدایی شهرستان دره شهر بود. برای انتخاب حجم نمونه از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد به این صورت که تعداد 36 نفر از دانشآموزان پایه ششم دوره دوم ابتدایی انتخاب و سپس نمونه منتخب به صورت تصادفی در قالب گروه‌های آزمایش (18 نفر) و گواه (18 نفر) قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها در خصوص رضایت تحصیلی از پرسشنامه رضایت‌مندی تحصیلی هیوبر(2001) و از آزمون استروپ (1935) برای سنجش انعطاف‌پذیری شناختی دانشآموزان استفاده شد. گروه آزمایش طی هشت جلسه با استفاده از راهبرد یادگیری فعال مبتنی بر فناوری، درس علوم تجربی پایه ششم را آموزش دیدند و گروه کنترل به شیوه معمول آموزش دیدند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش‌های آماری در دو سطح توصیفی (شاخص‌های مرکزی و پراکندگی) و استنباطی (تحلیل کوواریانس چند متغییری) استفاده شد. نتایج نشان داد که راهبرد یادگیری فعال مبتنی بر فناوری بر رضایت تحصیلی دانش آموزان تأثیر معنی دارد اما در متغییر انعطاف پذیری‌شناختی تاثیر معنی‌داری مشاهده نشد. با توجه به نتایج این پژوهش در خصوص اثربخشی راهبرد یادگیری فعال مبتنی بر فناوری بر رضایت تحصیلی دانش آموزان دوره ابتدایی، پیشنهاد می‌شود کاربست این راهبرد در دستور کار معاونت آموزش ابتدایی وزارت آموزش‌وپرورش قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها
احمدی، پروین و قریب طزره، سحر. (1401). رابطه مؤلفه‌های برنامه درسی تعاملات آموزشی، کیفیت تجارب یادگیری با رضایت تحصیلی دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه الزهراء. دو فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، 13(25)، 7-27.
احمدی، پروین و قریب طزره، سحر. (1401). رابطه مؤلفه‌های برنامه درسی تعاملات آموزشی، کیفیت تجارب یادگیری با رضایت تحصیلی دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه الزهراء. دو فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، 13(25)، 7-27.
اسماعیل نژاد، محمد یاسین، و غزنوی، محمدرضا. (1397). چگونه توانستم از افت تحصیلی و عدم انگیزه و علاقه به تحصیل دانش‌آموز پایه سوم جلوگیری کنم. کنفرانس ملی دستاوردهای نوین جهان در تعلیم و تربیت، روانشناسی، حقوق و مطالعات فرهنگی اجتماعی.
افشین، جواد، و افراسیابی، رویا. (1397). مروری بر تأثیر فرسودگی تحصیلی و اشتیاق بر عملکرد تحصیلی. کنفرانس ملی اندیشه‌های نوین و خلاق در مدیریت، حسابداری، مطالعات حقوقی و اجتماعی.
بارخدا, سید جمال و کرمی, پردیس. (1402). مدل‌یابی روابط ساختاری حمایت اجتماعی بر رضایت تحصیلی با نقش میانجی سرزندگی تحصیلی. راهبردهای شناختی در یادگیری, 20(11), 259-283.
حسین خان‌زاده فیروزجاه، عباسعلی؛ رسولی، حوا و کوشا، مریم. (1397). تأثیر بازی‌درمانی بر حافظه کوتاه‌مدت دیداری و انعطاف‌پذیری شناختی کودکان مبتلابه اختلال نارسایی-توجه/ فزون‌کنشی. مطالعات روانشناختی، 14(4), 55-72.
حیدری نژاد، محسن، حیدری، حسن، و داوودی، حسین. (1399). پیشبینی تمایل به خودکشی بر اساس متغیرهای دشواری تنظیم هیجانی, انعطاف‌پذیری شناختی, انعطاف‌پذیری خانواده و تحمل پریشانی. تحقیقات علوم رفتاری، 18(2 )، 169-181.
خدادادی، مجتبی، مشهدی، علی، و امانی، حسین. (1393). نرم‌افزار استروپ ساده. تهران: موسسه تحقیقات علوم رفتاری- شناختی سینا.
خطیب زنجانی، نازیلا، محمدی، نادر و پاآهو، افشین. (1401). همبستگی بنیادی مجموعه خودتنظیمی آنلاین با مؤلفه‌های انعطاف‌پذیری شناختی دانش آموزان دوره دوم متوسطه در دوران آموزش مجازی و زمان شیوع ویروس کرونا. فناوری آموزش، 16(4), 793-804.
خورشیدی، امیر، و اسلام‌پناه، مریم. (1394). بررسی تأثیر روش تدریس فعال فناورانه (TEAL) بر یادگیری و یاد داری درس شیمی دانش آموزان دوره متوسطه. دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی. مطالعات اجتماعی و فرهنگی. تهران
ستایشی اظهری، کیالی. (2018). مقایسه رضایت تحصیلی و پیشرفت تحصیلی در نیمرخ‌های مختلف انگیزشی دانشآموزان: تحلیل مبتنی بر شخص. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی. 11(41)، 83-98.
سرداری, باقر. (1400). اثربخشی آموزش راهبردهای حافظه کاری بر انعطاف‌پذیری شناختی و خودتنظیمی هیجانی در دانش آموزان ابتدایی. تفکر و کودک.
سرمد، زهره، بازرگان هرندی، عباس، و حجازی، الهه. (1387). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. چاپ دوازدهم، تهران: انتشارات آگاه.
سواری، کریم. (1394). رابطه علی تعاملات آموزشی با رضایت تحصیلی از طریق میانجی‌گری خودتنظیمی تحصیلی. دست آوردهای روانشناختی (علوم تربیتی و روانشناسی)، 22(2)، 171-188.
سید نظرلو, سید طاهر, طهماسب زاده شیخلار, داود, قادری, سیامند, و محمدی پویا, سهراب. (1401). رابطه تعاملات آموزشی و رضایت تحصیلی با خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان. فصلنامه آموزش مهندسی ایران. 24(93), 87-104.
شعبانی, محمد قاسم, صادقی, احمد و ترکان, هاجر. (1402). اثربخشی آموزش طرح ریزی مسیر تحصیلی-شغلی ساویکاس بر موفقیت و رضایت تحصیلی دانشجویان دارای فرسودگی تحصیلی. جامعه شناسی آموزش و پرورش. 9(2). 59-70.
صادقی، مسعود، و برزگربفرویی، مهدی. (1398). نقش واسطه‌ای هیجانات تحصیلی در رابطه‌ی نیازهای بنیادی روانشناختی و رضایت تحصیلی دانشجویان. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 11(2 )، 32-43.
غلامی، سمیه، و حسین چاری، مسعود. (1390). پیشبینی شادمانی دانش آموزان با توجه به ادراک آن‌ها از انتظارات معلم، نحوه تعامل معلم و خودکارآمدی. مطالعات آموزش و یادگیری, 60(3), 83-110.
فروغی، فیض اله، خرازی، هادی، ایران فر، شیرین و رضایی، منصور. (1386). رضایت شغلی و عوامل مؤثر بر آن از دیدگاه اعضای هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 7(2)، 335-342.
قدیری، طاهره، حیدر پور، ماشاءالله، و ترابی، محمد. (1401). تحلیل و ارزیابی عملکرد آموزش‌وپرورش در ارتقاء حقوق اجتماعی و شهروندی در ایران(در پرتو نظریه ساخت یابی). ماهنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 28(5), 53-71.
مافی, محمد، صالحی, یاشار, و چگینی, سجاد. (1401). بررسی نقش عوامل حمایتی بر رضایت تحصیلی دانش آموزان پانزدهمین کنفرانس بین‌المللی روانشناسی، مشاوره و علوم تربیتی
ملاوردی، نفیسه. (1398). تدوین مدل پیشبینی رضایت تحصیلی بر اساس ویژگیهای شخصیت با میانجی‌گری انطباق‌پذیری مسیر شغلی در دانشآموزان دختر مقطع دوم متوسطه شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی است شغلی. دانشگاه پیام نور مرکز اصفهان.
نعیمی, قادر, قمری, حسین, صدری دمیرچی, اسماعیل, و شیخ الاسلامی, علی. (1402). آزمون مدل ساختاری آسیبهای فرایند انتخاب رشته تحصیلی بر سازگاری و رضایت تحصیلی دانشجویان ورودی با نقش واسطه ای سرمایه روانشناختی. فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی،18(71).
References
Amini Shakib, P. Movahhed, T & Keshavarz, H. (2015). Dental students' satisfaction of applying a combination of lecture and work in small groups compared to applying only lecture: a quasi-experimental study. Journal of Dental Medicine, 28(3), 247-253.
Artino Jr, A. R. (2007). Online military training: Using a social cognitive view of motivation and self-regulation to understand students' satisfaction, perceived learning, and choice. Quarterly Review of Distance Education, 8(3), 191.
Bell, R. K & Polaschek, D. L. (2017). Do high-risk prisoners entering treatment have clinically impaired cognitive impulse control?. Psychiatry, Psychology and Law, 24(4), 576-593.
Bernacki, M. L. Greene, J. A & Crompton, H. (2020). Mobile technology, learning, and achievement: Advances in understanding and measuring the role of mobile technology in education. Contemporary Educational Psychology, 60, 101827.
Canas, J. Quesada, J. Antolí, A & Fajardo, I. (2003). Cognitive flexibility and adaptability to environmental changes in dynamic complex problem-solving tasks. Ergonomics, 46(5), 482-501
Carbonella, J. Y & Timpano, K. R. (2016). Examining the link between hoarding symptoms and cognitive flexibility deficits. Behavior Therapy, 47(2), 262–273.
Dajani, D. R & Uddin, L. Q. (2015). Demystifying cognitive flexibility: Implications for clinical and developmental neuroscience. Trends in neurosciences, 38(9), 571-578.
Dennis, J. P & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive therapy and research, 34, 241-253.
Dennis, J. P & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive therapy and research, 34, 241-253.
Dennis, J. P & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive therapy and research, 34, 241-253
Dong, G. Lin, X. Zhou, H & Lu, Q. (2014). Cognitive flexibility in internet addicts: fMRI evidence from difficult-to-easy and easy-to-difficult switching situations. Addictive Behaviors, 39(3), 677-683.
Duffy, R. D. Douglass, R. P & Autin, K. L. (2015). Career adaptability and academic satisfaction: Examining work volition and self efficacy as mediators. Journal of Vocational Behavior, 90, 46-54.
Erdodi, L. A. Sagar, S. Seke, K. Zuccato, B. G., Schwartz, E. S & Roth, R. M. (2018). The Stroop test as a measure of performance validity in adults clinically referred for neuropsychological assessment. Psychological assessment, 30(6), 755.
Farahani, H. Azadfallah, P. Watson, P. Qaderi, K. Pasha, A. Dirmina, F & Rashidi, K. (2023). Predicting the Social-Emotional Competence Based on Childhood Trauma, Internalized Shame, Disability/Shame Scheme, Cognitive Flexibility, Distress Tolerance and Alexithymia in an Iranian Sample Using Bayesian Regression. Journal of Child & Adolescent Trauma, 16(2), 351-363.
Figueredo, J. M. Molero-Jurado, M. D. M. Vico-Sánchez, M. F. Alonso-Delgado, S. H. Rosales-Jiménez, J. J. Torres-Rojas, M. C & Pérez-Fuentes, M. D. C. (2023). Antecedents and Mediators of Academic Satisfaction in Virtual Vocational Training. European Journal of Investigation in Health, Psychology and Education, 13(11), 2498-2515.
Gall, S. Kiltz, U. Kobylinski, T. Andreica, I., Vaupel, K. Waldecker, C & Braun, J. (2022, December). Patient knowledge about biosimilars and satisfaction with the education provided by rheumatologists or nurse specialists in a biosimilar multiswitch scenario–The perception study. In Seminars in Arthritis and Rheumatism (Vol. 57, p. 152119). WB Saunders.
Gangal, H. Xie, X. Huang, Z. Cheng, Y. Wang, X. Lu, J & Wang, J. (2023). Drug reinforcement impairs cognitive flexibility by inhibiting striatal cholinergic neurons. Nature Communications, 14(1), 3886.
George-Palilonis, J & Filak, V. (2009). Blended Learning in the Visual Communications Classroom: Student Reflections on a Multimedia Course. Electronic journal of e-learning, 7(3), 247-256.
Geurts, H. M. Corbett, B & Solomon, M. (2009). The paradox of cognitive flexibility in autism. Trends in cognitive sciences, 13(2), 74-82
Gruber, T. Fuß, S. Voss, R & Gläser‐Zikuda, M. (2010). Examining student satisfaction with higher education services: Using a new measurement tool. International journal of public sector management, 23(2), 105-123.
Hashemi, S. E. Ehteshamzadeh, P & Fazeli, M. (2015). The effectiveness of cognitive behavior therapy on cognitive flexibility of depressed people. Thoughts and Behavior in Clinical Psychology, 9(34), 27-36.
Hassan, N. F & Puteh, S. (2017). A survey of technology enabled active learning in teaching and learning practices to enhance the quality of engineering students. Advanced Science Letters, 23(2), 1104-1108.
Ho, I. M. K. Cheong, K. Y & Weldon, A. (2021). Predicting student satisfaction of emergency remote learning in higher education during COVID-19 using machine learning techniques. Plos one, 16(4), e0249423.
Hommel, B. E. Ruppel, R & Zacher, H. (2022). Assessment of cognitive flexibility in personnel selection: Validity and acceptance of a gamified version of the Wisconsin Card Sorting Test. International Journal of Selection and Assessment, 30(1), 126-144.
Huebner, S. (2001). Multidimensional students’ life satisfaction scale. University of South Carolina, Department of Psychology, Columbia, SC, 29208, 319-321.
Król, W & Gruszka, A. (2023). Is running a state of mind? Sports training as a potential method for developing cognitive flexibility. Psychology of Sport and Exercise, 67, 102425.
Lan, X. (2023). Perceived parenting styles, cognitive flexibility, and prosocial behavior in Chinese Youth with an immigrant background: A three-group comparison. Current Psychology, 42(24), 20718-20736.
Lan, X. Ma, C & Ma, Y. (2023). “Three pills”(cognitive reappraisal× social support× cognitive flexibility) and their impact on ADHD symptoms in early adolescence: Synergistic or compensatory effect?. Personality and Individual Differences, 211, 112246.
Lent, R. W. do Céu Taveira, M. Sheu, H. B & Singley, D. (2009). Social cognitive predictors of academic adjustment and life satisfaction in Portuguese college students: A longitudinal analysis. Journal of vocational behavior, 74(2), 190-198.
Lent, R. W. Lopez Jr, A. M. Lopez, F. G & Sheu, H. B. (2008). Social cognitive career theory and the prediction of interests and choice goals in the computing disciplines. Journal of Vocational Behavior, 73(1), 52-62.
MacLeod, D & Clarke, N. (2009). Engaging for success: enhancing performance through employee engagement: a report to government.
Malkoç, A & Kesen Mutlu, A. (2019). Mediating the effect of cognitive flexibility in the relationship between psychological well-being and self-confidence: A study on Turkish university students. International Journal of Higher Education.
Marks, R. B. Sibley, S. D & Arbaugh, J. B. (2005). A structural equation model of predictors for effective online learning. Journal of management education, 29(4), 531-563.
Perez, C. M. (2001). Factors influencing how students value asynchronous Web-based courses.
Podjarny, G. Kamawar, D & Andrews, K. (2017). The Multidimensional Card Selection Task: A new way to measure concurrent cognitive flexibility in preschoolers. Journal of experimental child psychology, 159, 199-218.
Presti, A. L. Capone, V. Aversano, A & Akkermans, J. (2022). Career competencies and career success: On the roles of employability activities and academic satisfaction during the school-to-work transition. Journal of Career Development, 49(1), 107-125.
Rastelli, C. Greco, A. Kenett, Y. N. Finocchiaro, C. & De Pisapia, N. (2022). Simulated visual hallucinations in virtual reality enhance cognitive flexibility. Scientific reports, 12(1), 4027.
Shieh, R. S. (2012). The impact of Technology-Enabled Active Learning (TEAL) implementation on student learning and teachers’ teaching in a high school context. Computers & Education, 59(2), 206-214.
Stroop, J. R. (1935). Studies of interference in serial verbal reactions. Journal of experimental psychology, 18(6), 643
Swani, K. Wamwara, W. Goodrich, K. Schiller, S. & Dinsmore, J. (2022). Understanding business student retention during covid-19: roles of service quality, college brand, and academic satisfaction, and stress. Services Marketing Quarterly, 43(3), 329-352.
Timarová, S & Salaets, H. (2011). Learning styles, motivation and cognitive flexibility in interpreter training: Self-selection and aptitude. Interpreting, 13(1), 31-52.
Urquijo, I & Natalio, E. (2017). Academic satisfaction at university: The relationship between emotional intelligence and academic engagement.
Van Leeuwen, C. M. Post, M. W. van Asbeck, F. W. Van der Woude, L. H. De Groot, S & Lindeman, E. (2010). Social support and life satisfaction in spinal cord injury during and up to one year after inpatient rehabilitation. Journal of rehabilitation medicine, 42(3), 265-271.
Weerasinghe, I. M. S & Fernando, R. L. S. I. (2018). Critical factors affecting students’ satisfaction with higher education in Sri Lanka. Quality Assurance in Education, 26(1), 115-130.
Wei, R & Zhang, L. (2023). Academic satisfaction and depressive symptoms in Chinese adolescents: the multiple mediating roles of interpersonal relationships and subjective well-being. Asia Pacific Journal of Education, 1-17.
Wild, P. Parsons, V & Dietz, E. (2006). Nurse practitioner’s characteristics and job satisfaction. Journal of the American Academy of Nurse Practitioners, 18(11), 544-549.
Yates, J. Kadiyala, S. Li, Y. Levy, S. Endashaw, A., Perlick, H., & Wilde, P. (2022). Can virtual events achieve co-benefits for climate, participation, and satisfaction? Comparative evidence from five international Agriculture, Nutrition and Health Academy Week conferences. The Lancet Planetary Health, 6(2), e164-e170.
Zong, J. G. Cao, X. Y. Cao, Y. Shi, Y. F. Wang, Y. N. Yan, C & Chan, R. C. (2010). Coping flexibility in college students with depressive symptoms. Health and quality of life outcomes, 8(1), 1-6
)