انجمن فناوری آموزشی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علم تربیتی و تکنولوژی آموزشی، دانشگاه بین المللی چابهار، چابهار، ایران.

2 استادیار، گروه علوم تربیتی و تکنولوژی آموزشی، دانشگاه بین المللی چابهار، چابهار، ایران.

3 دانش‌آموخته دکتری برنامه‌ریزی درسی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میزان استفاده و نگرش به شبکه‌های اجتماعی مجازی در پیش‌بینی سرزندگی و رضایت تحصیلی دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را همه دانش‌آموزان پسر دوره اول متوسطه شهرستان راسک در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ به تعداد ۲۱۵۰ نفر تشکیل داد که از بین آن‌ها تعداد ۳۵۶ دانش آموزان به‌صورت در دسترس و به شکل آنلاین به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه میزان و نگرش به استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی حجازی و همکاران (۱۳۹۵)، پرسشنامه سرزندگی تحصیلی دهقانی زاده و همکاران (۱۳۹۱) و پرسشنامه رضایت تحصیلی مطلق و همکاران (۱۳۸۷) استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه هم‌زمان در SPSS-26 انجام گرفت. نتایج نشان می دهد که رابطه منفی و معنی‌داری بین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با سرزندگی تحصیلی و رضایت تحصیلی وجود دارد. همچنین رابطه مثبت و معنی‌داری بین نگرش به شبکه‌های اجتماعی مجازی با سرزندگی تحصیلی و رضایت تحصیلی وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان مید‌هد که میزان استفاده و نگرش به شبکه‌های اجتماعی به ترتیب با 18/0- و 54/0 قادر به پیش‌بینی سرزندگی تحصیلی است. همچنین میزان استفاده و نگرش به شبکه‌های اجتماعی به ترتیب با 21/0- و 40/0 قادر به پیش‌بینی رضایت تحصیلی دانش آموزان است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر می‌توان دریافت که میزان استفاده و نگرش به استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی تأثیر مهمی بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارد.

کلیدواژه‌ها

رفیعی، مدینه. (1401). بررسی رابطه بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با خودکارآمدی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر سال دوم راهنمایی شهر دهدشت. روانشناسی و علومتربیتی در هزاره سوم، 6(11)، 12-26.
روحانی، نیره السادات؛ سید موسوی، مهری؛ گرجی، معصومه؛ صمیمی، زبیر. (1399). شیوع اهمال‌کاری در دانش‌آموزان دختر و ارتباط آن با ویژگی‌های جمعیت شناختی و استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی. مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 9(4)، 107-91.
رضوانی، ابوالقاسم؛ عجم، علی‌اکبر؛ پناهی شهری، محمود؛ محمدپور، هادی؛ رمضانی، فریدون. (1398). بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی و نگرش به آنها بر نشاط تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی بیرجند. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علومپزشکی یزد، 14 (3)، 182-196.
دهقانی زاده، محمدحسین؛ حسین جاری، مسعود. (1392). نشاط تحصیلی و درک الگوهای ارتباطی خانواده به‌عنوان نقش واسطه‌ای خودکارآمدی. مجله مطالعات یاددهی و یادگیری، 4(2)، 21-47.
ذوالفقاری، اکبر و حسنی، فاطمه. (1403). پیش بینی عملکرد تحصیلی براساس اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی مجازی و سبک‌های هویت در دانش‌آموزان. فصلنامه انگارههای نو در تحقیقات آموزشی، 3(7)، 137-152.
مطلق، محمد اسماعیل؛ الهام پور، حسین؛ شکورنیا، عبدالحسین. (1386). دلایل مشروط شدن دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی جندی‌شاپور اهواز. مجله ایرانی آموزش در علومپزشکی، 8(1)، 91-99.
شکورنیا، عبدالحسین؛ علیجانی، هوشنگ؛ نجار، شهناز؛ الهام پور، حسین. (1392). رابطه رضایت از تحصیل با رویکردهای مطالعه و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان پرستاری و مامایی. مجله ایرانی آموزش در علومپزشکی، 14 (2)، 101-109
حجازی، الهه؛ نامداری، وحیده؛ قاسمی، مجید؛ مقدم زاده، علی. (1393). طراحی و ساخت ابزار سنجش و نگرش برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی و بررسی رابطه آن با عملکرد تحصیلی. فصلنامه پژوهش در آموزشگاه و یادگیری مجازی، 4(15)، 65-78.
فیضی، حسین؛ محمدی، هیوا؛ رحمانی، ماهیلا؛ احمدی، سید مجتبی. (1397). بررسی رابطه بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و انگیزه پیشرفت در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علومپزشکی یزد، 14 (1)، 26-35.
 
Cao, X. Wu, Y. Cheng, B & Ali, A. (2024). An investigation of the social media overload and academic performance. Education and Information Technologies29(8), 10303-10328.
Casali, N. Meneghetti, C. Tinti, C., Maria Re, A., Sini, B., Passolunghi, M. C.... & Carretti, B. (2024). Academic achievement and satisfaction among university students with specific learning disabilities: The roles of soft skills and study-related factors. Journal of learning disabilities57(1), 16-29.
Chan, Y. F. Narasuman, S & Selamat, N. (2022). Mediating effects of mobile phone use on the relationship between mobile addiction and academic behavior. International Journal of Instruction, 15(3), 483-502.
DeFelippo, A. M & Dee, J. R. (2022). Vitality in the academic workplace: sustaining professional growth for mid-career faculty. Innovative Higher Education, 47(4), 565-585.
Gill, A. C. Singhal, G. Schutze, G. E & Turner, T. L. (2020). Educational Coaches: Facilitating Academic Vitality and a Pathway to Promotion for Clinician-Educators. The Journal of Pediatrics.
Koçak, O. Ak, N. Erdem, S. S. Sinan, M. Younis, M. Z & Erdoğan, A. (2021). The role of family influence and academic satisfaction on career decision-making self-efficacy and happiness. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(11), 5919.
Krishna, S. P. Everett, M. G & Johnson, J. C. (2018). Analyzing social networks. Sage.
Martin, A. J & Marsh, H. W. (2020). Investigating the reciprocal relations between academic buoyancy and academic adversity: Evidence for the protective role of academic buoyancy in reducing academic adversity over time. International Journal of Behavioral Development, 44(4), 301-312.
Mosharrafa, R. A. Akther, T & Siddique, F. K. (2024). Impact of social media usage on academic performance of university students: Mediating role of mental health under a cross‐sectional study in Bangladesh. Health Science Reports7(1), e1788.
Ning, W & Inan, F. A. (2024). Impact of social media addiction on college students’ academic performance: an interdisciplinary perspective. Journal of Research on Technology in Education56(5), 616-631.
Putwain, D. W. Daly, A. L. Chamberlain, S & Sadreddini, S. (2015). Academically buoyant students are less anxious about and perform better in high‐stakes examinations. British Journal of Educational Psychology, 85(3), 247-263.
Shearer, E & Mitchell, A. (2021). News use across social media platforms in 2020.
Tran, N. T. Franzen, J. Jermann, F. Rudaz, S. Bondolfi, G & Ghisletta, P. (2022). Psychological distress and well-being among students of health disciplines in Geneva, Switzerland: The importance of academic satisfaction in the context of academic year-end and COVID-19 stress on their learning experience. Plos one, 17(4), e0266612.
Ursin, P. Järvinen, T & Pihlaja, P. (2021). The role of academic buoyancy and social support in mediating associations between academic stress and school engagement in Finnish primary school children. Scandinavian Journal of Educational Research, 65(4), 661-675.
Walter, C. E. Vasconcelos, S. A. ursino Júnior, O. C. Franco, M. K. A. Au-Yong-Oliveira, M & Veloso, C. M. (2024). Determinants of Academic Satisfaction: An Empirical Analysis of a Brazilian National Institute. Revista de Gestão Social e Ambiental18(7), e06103-e06103.