انجمن فناوری آموزشی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، گرایش برنامه ریزی درسی، دانشگاه پیام نور، تفت. ایران

2 گروه مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

چکیده

در یکی دو دهه اخیر، استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای مقاصد آموزشی به عنوان راهنما و هدایتگر، هر روز با سرعت بیش از پیش پیشرفت های جدید را برای بشریت به ارمغان آورده است لذا هدف این پژوهش،بررسی نقش یادگیری الکترونیکی درمحیط های یادگیری با رویکرد آموزش تلفیقی است. در این پژوهش از دو روش کمی و کیفی استفاده شده که روش کیفی، روش تحلیل محتوا و روش کمی، روش توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری شامل کارشناسان و متخصصان برنامه درسی و تعلیم و تربیت شاغل در مدارس و حجم نمونه بر اساس روش دلفی3۰ نفر می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری انتخابی صورت گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات تلفیقی از پرسشنامه استاندارد محیط یادگیری کلاس مک-گل، یادگیری الکترونیکی واتکینز و همکاران و پرسشنامه محقق ساخت تلفیق در برنامه های درسی می باشد. یافته ها حاکی از آن است که با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای هر دو شاخص آموزش و یادگیری الکترونیکی و محیط‏های یادگیری در مدارس مورد مطالعه، در سطح پایینتری نسبت به سطح متوسط ارزیابی می‏شودبدین صورت که با بررسی رابطه بین آموزش تلفیقی در مدارس از یک طرف و یادگیری الکترونیکی و محیط های یادگیری از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است که نشان از بطور وجود رابطه مثبت جداگانه و معنا دار می باشد و همچنین بر اساس آزمون کوواریانس بطور همزمان یادگیری الکترونیکی و محیط های یادگیری بر آموزش تلفیقی در مدارس تأثیر گذارند و از میان شاخصها به ترتیب اولویت انگیزه، سواد رسانه ای، دسترسی به فناوری، محط مثبت کلاس،بحث های گروهی آنلاین موفقیت در محیط های آموزشی وباورهای شخص معیارهای مؤثر می باشند. روش یادگیری تلفیقی، در فضای مجازی در مقطع دوم دوره متوسطه قابل اجراست و می‏تواند همزمان با ارتقا شاخص های یادگیری الکترونیکی و محیط های یادگیری، به کیفیت آموزش تلفیقی کمک کند .

کلیدواژه‌ها

احمدی، پروین، رجبی هرسینی، مریم، محسنی، هدی سادات، 1400، تحلیل پدیدارشناسانه معلمان ابتدایی (دانشجویان ارشد برنامه درسی) از کاربرد رویکرد تلفیقی در تدریس، پژوهش های برنامة درسی، 15(1)، 264-286.
احمدی، غلامعلی و نخستین روحی، ندا، 1393، بررسی تمایز یادگیری تلفیقی با یادگیری الکترونیکی و یادگیری سنتی(چهره به چهره) در آموزش ریاضی، روانشناسی مدرسه، 3(2)، 7-26.
امینی، محمد و مسیب، زهرا، 1396، اهمیت برنامه درسی تلفیقی در فرآیند یادگیری، پنجمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی، آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران.
آهنگر سله‌بنی، وحید. (1393). بررسی تاثیر فرایندهای مدیریت دانش بر یادگیری الکترونیکی (مطالعه موردی: سازمان بازرسی کل کشور)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت تولید، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
پارسا، محمد، .1388. روانشناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها. چاپ پنجم. تهران. انتشارات سخن.
پاکزاد، جهانشاه و بزرگ، حمیده، 1400، الفبای روانشناسی محیط برای طراحان، آرمان‌شهر، تهران، 1-420.
تاری، فرزانه، جوادی پور، محمد، حکیم‌زاده، رضوان و دهقانی، مرضیه، 1401، شناسایی و تحلیل مهم‌ترین چالش‌های پداگوژیکی آموزش ابتدایی در محیط یادگیری الکترونیکی با رویکرد فراترکیب، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 21(83)، 7-46.
ترکمان، مژگان، جلالیان، سارا و دژدار، امید، 1395، نقش معماری و عوامل کالبدی محیط آموزشی بر تسهیل یادگیری کودکان، ماهنامه شباک (شبکه اطلاعات کنفرانس های کشور)، 2(11)، 1-16.
زارع، زهرا؛ انصاری راد، پرویز؛ صفاری بروجنی، محمد؛ حسن‌زادگان رودسری، ماهرخ. (1396)."اثربخشی آموزش الکترونیکی بر انگیزه و پیشرفت تحصیلی درس زیست‌شناسی". فصلنامه آموزش‌پژوهی. دوره 3. شماره 10. ص 17.
زارع خلیلی، مجتبی و فریدونی، فائزه، 1399، آسیب‌شناسی آموزش مجازی از دیدگاه معلمان دوره ابتدایی؛ مطالعه موردی کیفی، فصلنامه پیشرفت‌های نوین در مدیریت آموزشی، 1(2)، 43-53.
زارعی، محمد حسین میرشاه جعفری، ، سید ابراهیم و لیاقتدار، محمد جواد، 1396، تبیین رویکردهای یاددهی- یادگیری و ارزشیابی مناسب برای برنامۀ درسی رشد حرفه‌ای مربیان پیش‌دبستانی، رویکردهای نوین آموزشی، 12(2)، 114-130.
زارعی زوارکی، اسماعیل، 1391، طراحی آموزشی و محیط‌های یادگیری با رویکرد تلفیقی: نقدی بر مدل‌های پیشین و ارائه مدلی نوین در این زمینه، فصلنامه روانشناسی تربیتی، 24(8)، 27-48.
سلیقه دار، لیلا و دلاور، مریم، 1396، طراحی آموزشی مبتنی بر رویکردهای تلفیقی جای پای یادگیری در مدرسه، رشد تکنولوژی آموزشی، 33(1)، 8-11.
سلمانی، منصور و همکاران. (1394) نقش واسطه‌ای باورهای انگیزشی در رابطه‌ی ادراک از جوّ کلاس و تعلل‌ورزی دانشجویان، فصلنامه روانشناسی تربیتی، 13(43): 167-139.
عباسی اسفجیر، علی اصغر و رضایی قلعه، هما، 1390، نیازسنجی توسعه آموزش‌های فنی و مهارتی مجازی در آموزش و پرورش استان مازندران، فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 1(3)، 113-143.
عبدالملکی، صابر، خسروی، محبوبه و ترکمان اسدی، مهشید، 1398، تبیین جایگاه و نقش فناوری مطاالعات و ارتباطات در فرآیند یاددهی- یادگیری مبتنی بر سنتزپژوهی در شواهد پژوهشی معاصر، فناوری آموزش، 13(4)، 957-968.
عزیزی، سیدمحسن، فرج‌اللهی، مهران، سراجی، فرهاد و سرمدی، محمدرضا، 1396، سنتزپژوهی اثربخشی یادگیری الکترونیکی در آموزش علوم پزشکی و الزامات آن در طراحی و اجرا، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 17(29)، 270-286.
عزیزی، سیدمحسن، فرج‌اللهی، مهران، سراجی، فرهاد، خاتونی، علیرضا، سرمدی، محمدرضا، 1397، کاربست ویژگی‏های مؤلفه‌های برنامه‌ی درسی مجازی؛ در دوره‌های آموزش مجازی علوم پزشکی، مجله‌ی توسعه‌ی آموزش در علوم پزشکی، 11(31)، 62-70.
علی‌پور، نسرین، نوروزی، داریوش و نوریان، محمد، 1400، طراحی الگوی مؤلفه‌های مؤثر بر کیفیت محیط‌های یادگیری الکترونیکی،  نشریه علمی فناوری آموزش، 15(3)، 504-518.
غلامیان، رضا، هاشمی، سید احمد، ماشینچی، علی اصغر و بهروزی، محمد، 1399، روش‌های یاددهی یادگیری برنانه درسی تلفیقی تربیت اجتماعی در دوره ابتدایی، فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات مدیریت آموزشی، 11(4)، 15-26.
فتاحی، صونا، 1392، مطالعة تطبیقی نظام آموزشی دورة ابتدایی کشور جمهوری اسامی ایران، آموزش ابتدایی فرانسه، آموزش ابتدایی ترکیه، آموزش ابتدایی جمهوری آذربایجان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب.
فرخی، افروز و لهراسبی، محمد، 1401، به‌کارگیری امکانات آموزشی، گامی جهت تسهیل فرآیند یادگیری، فصلنامه آموزش پژوهی، 8(29)، 1-14.
فردوسیان، الهام و نوروزی، داریوش، 1389، یادگیری تلفیقی، روش نوین آموزشی برای یادگیری بهتر. مجموعه. مقالات دومین همایش روش‌های نوین آموزشی، تهران: دانشگاه شهید رجایی، ص ١ و 2.
کرمی باغطیفونی، زهرا 1396. بررسی تطبیقی آموزش الکترونیکی رشته روانشناسی در دانشگاه‌های باز جهان. فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 5(17)، 99-116.
مجیدی هتکه لویی، سحر، 1401، انعطاف‌پذیری در طراحی محیط‌های آموزشی؛ زمینه‌ساز تسهیل و بهبود فرایند یادگیری در دانش‌آموزان، نهمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم جغرافیا، معماری و شهرسازی ایران، تهران، 1-11.
محمودی، فیروز؛ ادیب، یوسف و زینب چراغی. (1395). تلفیق در برنامه‌های درسی علوم پژشکی، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 16 (29): 248-242.
مهرمحمدی، محمود، 1391، (بی‌تا)، مفهوم‌شناسی تلفیق در برنامه‌ریزی درسی، دانشنامه ایرانی برنامه درسی، 1-5.
نصراللهی، معصومه، 1395، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر گرایش معلمان به آموزش الکترونیکی، فصلنامه فناوری آموزش و یادگیری، 2(7)، 82-105.
ندایی، طاهره و حسین‌زاده، محدثه، 1400، تأثیر آموزش تلفیقی ریاضی با بازی‌های حرکتی بر پیشرفت یادگیری ریاضی و عملکرد شناختی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی، فصلنامۀ علمی پژوهش در ورزش تربیتی، 9(25)، 111-136.
نجفی، حسن، 1397، کاربست فاوا در آموزش علوم اجتماعی، رشد آموزش علوم اجتماعی، 20(3)، 32-36.
ولایتی، الهه،1397،کاربرد یادگیری تلفیقی در محیط‌های آموزشی، دهمین همایش ملی آموزش، تهران، 1-15.
یوسفی افراشته مجید، مروتی ذکراله، چراغی اباذر. 1394. شناسایی مولفه‌های محیط یادگیری اثربخش برپایه ادراک دانشجویان رشته بهداشت. دوماهنامه علمی- پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی؛ ۸ (۴): ۲۶۱-۲۶۸.
 
References
Anas, A. (2020). Perceptions of Saudi students to blended learning environments at the University of Bisha, Saudi Arabia. Arab World English Journal, 6, 261-277.
Boelens, R., De Wever, B., & Voet, M. (2017). Four key challenges to the design of blended learning: A systematic literature review. Educational Research Review, 22, 1-18.
Cerf, V. & Schutz, C. (2002). Tehching in 2025: Education and Technology transformed. In Evans D. L., Bond P. j., & Mehlman B. P. Visions 2020. Transforming education and training through advanced technologies. USA: Technology Administration Publica-tions, U.S. Retrieved.
Hirumi, A. (2002). A framework for analyzing, designing, and sequencing planned e-learning interactions. The Quarterly Review of Distance Education, 3(2), 141-160.
McGhee, D. E., Lowell, N., & Lemire, S. (2007). The classroom learning environment (CLE) questionnaire: Preliminary development. University of Washington Office of Educational Assessment.
Maharana B, Biswal S, Sahu N. Use of information and communication technology by medical students: A survey of VSS Medical College, Burla, India. Library Philosophy and Practice (e-journal). 2009:281.
Purwanto, A., Pramono, R., Asbari, M., Santoso, P. B., Wijayanti, L. M., Hyun, C. C., & Putri, R.S. (2020). Studi Eksploratif Dampak Pandemi COVID-19 Terhadap Proses Pembelajaran Online di Sekolah Dasar. EduPsyCouns: Journal of Education, Psychology and Counseling, 2(1), 1–12.
Turgut, S., & Temur, ?. D. (2017). The effect of game-assisted mathematics education on academic achievement in Turkey: A meta-analysis study. International Electronic Journal of Elementary Education, 10(2): 195-206.
Suzianti A, and Ayu Paramadini S, 2021, Continuance Intention of E-Learning: The Condition and Its Connection with Open Innovation, Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 7(1), 97, 1-14.
Watkins, R., Leigh, D., & Triner, D. (2004). Assessing readiness for e‐learning. Performance Improvement Quarterly, 17(4), 66-79.