انجمن فناوری آموزشی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشکده علوم ا نسانی، دانشگاه پیام نور تهران، ایران

2 دانش‌آموخته دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

3 استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

چکیده

در سالهای اخیر ضرورت نوآوری در عملکرد نظام‌های آموزشی توجه بسیاری از متخصصان و برنامه‌ریزان حوزه آموزش را به خود جلب نموده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی معماری دانش منابع انسانی در رابطه بین شایستگی دیجیتالی و عملکرد نوآورانه معلمان مقاطع ابتدایی شهرستان یزد انجام شد. روش پژوهش توصیفی و جامعه آماری شامل معلمان مقاطع ابتدایی شهرستان یزد در نیمسال دوم ۱۴۰۲- ۱۴۰۱ بود که از بین آنها تعداد ۲۳۰ نفر براساس قاعده ۵ برابری سؤالات به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای درصدی انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه معماری دانش منابع انسانی ساعدی و همکاران(1398)، پرسشنامه شایستگی دیجیتالی بتین و همکاران(۲۰۲۳) و پرسشنامه عملکرد نوآورانه برگرفته از پرسشنامه‌های جیمز- جیمز(۲۰۰۸) و پنیادز (۲۰۰۶) استفاده شد. داده‌های پژوهش در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و نرم‌افزار معادلات ساختاری PLS تحلیل شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین شایستگی دیجیتالی و عملکرد نوآورانه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (05/0> p). همچنین معماری دانش منابع انسانی در رابطه بین شایستگیهای دیجیتالی و عملکرد نوآورانه نقش میانجی ایفا می‌کند.شایستگی دیجیتال معلمان در مدارس توانمندی آنها را در کسب، ذخیره و نیز انتقال اطلاعات و دانش مورد نیاز افزایش داده و در نهایت باعث نوآوری در عملکرد آموزشی آنها می‌شود. از این رو پیشنهاد می‌شود کارگاههای آموزشی در جهت بهبود و تقویت شایستگیهای دیجیتالی معلمان و نیز بکارگیری سیستمهای لازم جهت معماری دانش در مدارس برگزار گردد تا نوآوری در عملکرد آموزشی مدارس ایجاد شود.

کلیدواژه‌ها

آقایی، پریسا، نیک‌آیین، زینت، گنجویی، فریده اشرف (2022). تعیین تاثیر نوآوری در پذیرش تغییر جامعه معلمان تربیت‌بدنی مدارس نظام جمهوری اسلامی ایران. ماهنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 5(11)، 1158-1169.‎
ابراهیم‌پور، حبیب، حسین‌نژاد، نادر، نعمتی، ولی(1394). تقی‌پور، فریدون. بررسی ارتباط هوش معنوی با رفتار نوآورانه معلمان.‎ مجله روانشناسی مدرسه، 4(1). 21-7.
نادی، محمدعلی، حق‌شناس، زهرا، خورسندی، الهام (2022). تحلیل رابطه ساختاری بین ادراک از رهبری دانش‌محور و عملکرد نوآورانه با نقش میانجی عملکردهای مدیریت دانش معلمان مدارس ابتدایی شهر اصفهان. مطالعات آموزشی و آموزشگاهی،11(3)، 266-241.‎
تقوایی یزدی، مریم (2021). رابطه مدیریت دانش با تعالی سازمانی و نوآوری سازمانی در مدیران مدارس. فصلنامه مطالعات مدیریت و رهبری در سازمان‌های آموزشی، 1(1).‎34-44.
جعفری، مصطفی، نورانیپور، الهام (1387). الگوهای معماری مدیریت دانش، تدبیر، شماره، 201. 55-49.
حسینی، سیداحمد، مهدیون، روح‌الله، قاسم‌زاده، ابوالفضل. (1399). نقش سواد دیجیتالی و شایستگی‌های معلمان بر عملکرد شغلی آنان، نشریه علوم و فنون مدیریت اطلاعات، شماره 2. 42-17.
خسروی، حسین، طاهرپور، فاطمه، پورشافعی، هادی (1398). نقش نشاط کاری در رفتار نوآورانه با توجه به میانجی‌گری سرمایه روان‌شناختی در معلمان دوره ابتدایی شهر بیرجند. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 16(36). 29-50.‎
رزاقی، محمد، بلوچ، سلیم، مهاجران، بهناز (1401). نقش مدیریت دانش و سواد دیجیتالی در عملکرد شغلی: سهم متغیر یادگیری سازمانی. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 8(1)، 359-392.
 
 
 
 
 
 
 
تولائی، حمیدرضا، شیروانی، علیرضا، دلوی، محمدرضا. (2021). طراحی و آزمون مدل راهبردهای سرمایه انسانی مبتنیبر تحول و چشمانداز فناوری دیجیتال؛ شناسایی پیامدهای شناختی، رفتاری و عملکردی در سطح فرد، گروه و سازمان. پژوهش های علوم شناختی و رفتاری، 11 (1)، 55-70.‎
عابدینی، هاجر، رهنورد، فرج‌اله، قهرمانی، علی اکبر (1400). بررسی اثر شایستگی‌های دیجیتالی بر عملکرد کارکنان دانش با تحلیل نقش تعدیل‌گری جو نوآورانه، فصلنامه آموزش و بهبود علوم انسانی، 5(2)، 90-70.
قنبری، سیروس، احمدی، محسن (1401). نقش رفتارشهروندی فردی در نوآوری سازمانی مدارس با میانجیگری تسهیم دانش در معلمان دوره ابتدایی. فصلنامه مدیریت و چشم‌انداز آموزش، 4(3)، 140-164.‎
حسینی، احمد، مهدیون، روح‌الله، قاسم‌زاده علیشاهی، ابوالفضل (2020). نقش سواد دیجیتالی و شایستگی‌های کانونی معلمان بر عملکرد شغلی آنان. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 6(2)، 17-42.‎
مسلمی، مهسا، رسولی، مجتبی، محمدی، سعید (1398). بررسی رفتارهای نوآورانه‌‌ی معلمان و راهکار‌‌های بهبود خلاقیت معلمان (قسمت دوم:مطالعه موردی آموزش و پرورش منطقه انگوران، استان زنجان)، چهارمین کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در علوم اجتماعی، علوم تربیتی و روانشناسی، اصفهان.
Asbari, M., Wijayanti, L. M., Hyun, C. C., Purwanto, A., & Santoso, P. B. (2019). Effect of tacit and explicit knowledge sharing on teacher innovation capability. Dinamika Pendidikan, 14(2), 227-243.
Blaique, L., Abu Salim, T., & Mir, F. A. (2023). Does human capital mediate the relationship between digital competence and service innovation capability? Evidence from the UAE during covid-19 pandemic. International Journal of Innovation Science.
Choi, Hyun-Ju ,  Jong-Chang Ahn, Seung-Hye Jung & Joon-Ho Kim (2020) Communities of practice and knowledge management systems: effects on knowledge management activities and innovation performance, Knowledge Management Research & Practice, 18:1, 53-68, DOI: 10.1080/1477 8238.2019.1598578.
 
 
Garzon Artacho, E., Martínez, T. S., Ortega Martin, J. L., Marin Marin, J. A., & Gomez Garcia, G. (2020). Teacher training in lifelong learning—The importance of digital competence in the encouragement of teaching innovation. Sustainability, 12(7), 2852.
Helmy, I., Adawiyah, W. R., & Setyawati, H. A. (2020). Fostering frontline employees’ innovative service behavior: the role of workplace friendship and knowledge sharing process. Organizacija, 53(3), 185-197.
Hubschmid-Vierheilig, E., Rohrer, M., & Mitsakis, F. (2020). Digital competence revolution and human resource development in the United Kingdom and Switzerland. The Future of HRD, Volume I: Innovation and Technology, 53-91.
Huu, P. T. (2023). Impact of employee digital competence on the relationship between digital autonomy and innovative work behavior: A systematic review. Artificial Intelligence Review, 1-30.
Kargar Shouraki, M., Vares, H., & ghaffari, A. (2022). Digital Sustainability Competencies of Business Leaders to Implement Industry 4.0. Iranian journal of management sciences17(67), 103-133.
Casillas Martín, S., Cabezas Gonzalez, M., & Garcia Penalvo, F. J. (2020). Digital competence of early childhood education teachers: attitude, knowledge and use of ICT. European Journal of Teacher Education, 43(2), 210-223.
Preacher, K. J., Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and resampling strategies for assessing and comparing indirect effects in multiple mediator models. Behavior research methods40(3), 879-891.
Torchia, M., Calabro, A., Gabaldon, P., & Kanadli, S. B. (2018). Women directors contribution to organizational innovation: A behavioral approach. Scandinavian Journal of Management, 34(2), 215-224.
West, M.A. Farr, J.L. (1990). "Innovation and Creativity at Work: Psychological and Organizational Strategies". Social Behavior, No. 4, PP 173-184.
Yu, J., Moon, T. (2021). Impact of digital strategic orientation on organizational performance through digital competence. Sustainability13(17), 9766.